تحقیق استفاده مستقیم از آبهای شور

استفاده مستقیم از آبهای شور ( بدون شیرین كردن آنها )

بخشهایی از متن:

1- استفاده از آبهای شور سطحی ( جاری ) و زیرزمینی به عنوان آب آبیاری در كشاورزی و مسائل آنها

مقدمه :

آبها را از نظر قابلیت هدایت الكتریكی یا به عبارت دیگر زیان شوری براساس نظریه ویل كوكس (68) به چهار گروه تقسیم كرده اند : گروه های ووو كه در آن آب گروه  با هدایت الكتریكی مخصوص در 25 درجه  سانتیگراد بین 100 و 250 میكروموس بر سانتیمتر كاملاً بی ضرر و آب گروه  با هدایت الكتریكی بین 2250 و 5000 نامناسب برای كشاورزی تشخیص داده شده است ، مگر آنكه با ایجاد شرایط مناسب بتوان با احتیاط از آن به عنوان آب آبیاری استفاده كرد . اما عملاً می بینیم كه در كشور ما به علت ناكافی و یا در دسترس نبودن آب شیرین ، از آبهای خیلی شورتر برای كشاورزی استفاده می كنند . به عنوان مثال در حاشیه كویرهای جنوب البرز ( دشت كویر ) آبهایی كه هدایت الكتریكی آنها بیش از 8000 میكروموس بر سانتیمتر است در مواردی برای آبیاری زراعتهایی مانند پنبه ، ذرت ، چغندرقند مورد استفاده قرار می گیرد . دلیل آنرا از جمله اینطور می توان توجیه كرد :

حد تعیین شده درجه شوری برای آب آبیاری با معیارهای آمریكایی و دیگر كشورهای مشابه با شرایط طبیعی ایران ، نمی تواند كاملاً تطبیق كند . علت آنرا شاید بتوان در عوامل ذیل جستجو كرد :

الف) دلایل عدم تطبیق معیارهای آمریكایی با شرایط طبیعی ایران و غیره

(1-) از آنجایی كه كشاورزی در ایران قرنها سابقه دارد ، ممكن است كه با گذشت زمان و براساس تئوری انتخاب طبیعی ، گیاهانی كه مقاومت بیشتری داشته اند ، توانسته اند شوری زیاد آبها را تحمل كنند واین مقاومت بتدریج در آنها تقویت شده و به نسلهای بعدی انتقال پیدا كرده باشد . این موضوع بخصوص با توجه به آزمایشهای یكی از دانشمندان شوروی به نام

Strogonov می تواند مورد قبول واقع شود :

این دانشمند ثابت كرده است كه می توان مقاومت گیاهان را نسبت به شوری آب آبیاری از طریق خیساندن بذر آنها در محلولهای شور ، قبل از كاشتن آنها ، به طور مصنوعی افزایش داد و در واقع همان واكنشی را در آنها به وجود آورد كه تزریق واكسن در انیسان به وجود می آورد . ...

...

چون در همه جا ، نمی توان گیاهان زراعتی را در خاك ماسه ای به علت مشكل جوانه زدن بذر كوچك گیاه و حركت ماسه به وسیله باد ، كشت كرد ، دانشمندان شوروی در چنین شرایطی ، پرورش درختان را در زمینهای ماسه ای منطقه ای ساحلی توصیه می كنند ، كما اینكه ، رمضانوف ، با غرس درختان بید مجنون ، زبان گنجشك ، گز و اقاقیا در زمینهای ماسه ای واقع در منطقه ساحلی داغستان ، نتایج رضایت بخشی بدست اورده است . این درختان با آب دریا به میزان 500 متر مكعب در هكتار با روش آبیاری سطحی ( غرقابی) در گودیهای اطراف تنه درختان آبیاری شده ، در حالی كه قبلاً ثابت شده بود كه بدون آبیاری ، رشد كمربند جنگلی روی زمین ماسه ای امكان پذیر نیست . درختان و بوته هایی كه به طریق مذكور آبیاری شده بودند ، رشد و نمو عادی و معمولی داشته اند .

- بعد از انكه مزارع آزمایشی با قابلیت نفوذ پذیری خیلی خوب خاك لیمونی متوسط ، با آب دریای خزر آبیاری شده ، نمكها و یون كلر در لایه بالایی خاك ( تا عمق 50 سانتیمتری ) انباشته شده ولی با زیاد كردن میزان آب آبیاری ، مقداری از نمكها و یون كلر ، شسته شده و بقیه به وسیله بارندگیهای زمستانه ، از خاك خارج گردیده است . اما در خاك ماسه ای ، بعد از ابیاری با آب دریا ، تغییرات یون كلر جزئی و بین 005/0 تا 02/0 درصد میزان كلی نمكهای خاك بین 05/0 تا 010/0 درصد در نوسان بوده است . بنابراین مقدار كلر و املاحی كه در این نوع خاكها بعد از آبیاری جمع شده ، كمتر از حد مضر ، برای گیاه بوده است .

- با افزایش میزان آب آبیاری با آب دریا ، می توان مقدار یون كلر و همچنین مقدار كلی نمكها را در خاك ، كاهش داد . در نتیجه این عمل ، شستشو و نمك زدایی در قطعه ای كه آب زیادتری داده شده ، به مقدار 56/1 تن علوفه یونجه در هكتار ، در مقایسه با قطعه ای كه به میزان معمول آبیاری شده ، افزایش محصول داشته است .

آبیاری گیاهان زراعی با آب دریا باید در چهار چوب یك برنامه قرار گیرد ، تا قسمتی از نمكهای باقی مانده از آبیاری قبلی به وسیله آبیاری بعدی ، از طریق سیستم زهكشی مصنوعی و یا طبیعی ، خارج گردد . شرط لازم برای شستشو نمك زدایی خاك در صورتی كه با آب دریا آبیاری شود ،؛ قابلیت نفوذ پذیری خیلی خوب خاك می باشد . همانطور كه می دانیم ، در خاك ماسه ای كه با آب دریا آبیاری می شود ، نمك انباشته نمی گردد  . با توجه با اینكه امكان نمك زدایی و شستشوی خاك ماسه ای به وسیله آب باران وجود دارد ، می توان گفت كه استفاده از آب دریا برای آبیاری زمینهای ماسه ای ، احتمالاً به هیچگونه اقدام اضافی برای نمك زدایی احتیاج ندارد . اما همانگونه كه قبلاً گفته شد نیز ف باید به خاطر داشت كه همیشه نمی توان تمام گیاهان زراعی را در خاك ماسه ای كاشت زیرا جوانه زدن بذر كوچك گیاهان و حركت ماسه به وسیله باد در این نوع زمینها ، خود مسئله ای است . ...

...